Terug naar een landelijk EPD dat er nooit zou komen?

Sommige mensen hebben het er weer over: een landelijk EPD. Ze roepen op om daar toch weer aan te beginnen. En doen dat vanuit de gedachte dat er ooit gewerkt werd een één landelijk dossier van alle Nederlanders. Het woord EPD doet dat ook vermoeden. Maar aan een dergelijk landelijk dossier werd nooit gewerkt. Om heel veel redenen. Kwetsbaarheid, bijvoorbeeld, omdat één landelijke voorziening die het niet doet de hele zorg stil kan leggen. Maar ook vanwege zaken als gebrek aan innovatie en vanwege complexiteit (een ziekenhuis als het Prinses Maxima Centrum legt ook hele andere dingen vast dan een ziekenhuis gespecialiseerd in orthopedie. Net zoals huisartsen, instellingen voor langdurige zorg en ziekenhuizen sterk verschillen in hun dossiervoering).

Waar onder de noemer “landelijk EPD” wel aan werd gewerkt was een landelijke snelweg voor het uitwisselen van gegevens tussen zorgverleners. Die zorgverleners zijn allemaal verplicht een eigen dossier te voeren. Uit die dossiers worden gegevens uitgewisseld met andere zorgverleners. Om samen te werken, om over te dragen, et cetera. De voorziening die toen onder leiding van de overheid, werd gemaakt (het LSP) draait nog steeds. Niet bij de overheid maar in het zorgveld zelf. Net als ongeveer 40 andere infrastructuren. Omdat uitwisseling van beelden, bijvoorbeeld, hele andere eisen stelt dan uitwisseling van een digitaal recept.

Aan uitwisseling tussen zorgaanbieders wordt ook nu weer hard aan gewerkt. Met twee belangrijk verschillen. Er wordt ten eerste niet gewerkt aan één voorziening maar aan afspraken over taal en techniek zodat alle systemen met elkaar kunnen praten, ongeacht het systeem dat een zorgaanbieder gebruikt en de infrastructuur waarover die gegevens kunnen worden uitgewisseld. Zoals we het ook vanzelfsprekend vinden dat we kunnen SMS-en met ieder ander ongeacht de telefoon en de provider die we kiezen. En ten tweede is het nu niet de overheid die er aan werkt, maar iedereen die betrokken is bij uitwisseling in de zorg. Want als de de evaluatie door de NSOB van het landelijk EPD één ding leert is dat niemand het alleen kan. Verbetering van de gegevensuitwisseling in de zorg is een gezamenlijke opgave. Terug naar iets dat er nooit zou komen? Wat mij betreft gaan we vooruit naar iets dat werkt. Of zoals de NSOB zegt:

Het EPD is een ambigu fenomeen. Het is gedurende het proces maar heel beperkt gelukt om de ambiguïteit te reduceren en discussies te voeren op basis van gedeelde begrippen en betekenissen. Partijen hebben hier te weinig aandacht voor gehad. Dat laat zich het meest voelen in het publieke debat, waarin allerlei – soms onzinnige - beelden circuleren over wat het EPD is en wat daarvan de gevolgen en gevaren zouden zijn. Niemand kan beeldvorming sturen en de overheid zou ten principale terughoudend moeten zijn met actieve en misschien wel agressieve beeldvormingstrategie in omstreden maatschappelijke discussies, maar hier was meer inzet op zijn plaats geweest. In ieder geval steviger dan nu is gebeurd. Door de afwezigheid van beeldvormende communicatie, hadden andere krachten in de beeldvorming vrij spel en kon de onzekerheid en verwarring over het EPD in het publieke debat groter worden dan nodig.