De Wegiz en ... waarom bepaalt de overheid niet zelf de standaarden?

Dit is een blog in een serie waarin ik vragen beantwoord over het wetsvoorstel “Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg”. Een wetsvoorstel dat beoogt om stap voor stap de zorg te digitaliseren. Zodat faxen, brieven of DVD’s op de buik van een patiënt steeds minder voorkomen. Het is een wet waaronder gegevensuitwisselingen kunnen worden aangewezen die tenminste digitaal moeten verlopen. Dat kan op twee manieren. Door aan te wijzen dat ze elektronisch moeten verlopen (spoor 1 van de wet) of door ook aan te wijzen hoe, volgens welke norm, dat moet (spoor 2). Het is een wet waarover vragen zijn. In een serie blogs ga ik in op die vragen. Heb je ook een vraag? Laat deze gerust weten; via LinkedIn bijvoorbeeld.

De Wegiz, waarom bepaalt de overheid niet zelf de standaarden?
De Wegiz biedt de handvaten om stapsgewijs elektronische gegevensuitwisseling te verplichten. Die verplichting gebeurt via normen. Bij de opstelling van die normen zijn alle relevante partijen betrokken. Patiënten, zorgaanbieders, ICT-leveranciers, etc. Het is dus niet de overheid die zelf de standaarden bepaalt. Dat is zo vanwege de rol van de overheid in Nederland als het gaat om de gezondheidszorg.

Er zijn landen waar dat anders gaat. In die landen is vaak de overheid betrokken bij het leveren van zorg. Dat is bijvoorbeeld zo in de Verenigde Staten (denk aan de zorg aan veteranen) of in verschillende Europese landen (denk aan het Verenigd Koninkrijk). In dat geval kunnen voorwaarden ten aanzien van taal en techniek worden meegegeven bij inkooptrajecten omdat de overheid de inkopende partij is. Zo is bijvoorbeeld "Blue button" ontstaan in de Verenigde Staten waarmee veteranen toegang krijgen tot hun eigen gezondheidsgegevens.

Daarnaast zijn er landen waarin de overheid voorzieningen aanbiedt voor de uitwisseling van medische gegevens. Waar in Nederland sinds 2011 (na de afwijzing van de Wet EPD) de overheid geen betrokkenheid meer heeft bij specifieke infrastructuren voor uitwisseling is dat in andere landen wel het geval (zoals bijvoorbeeld in Denemarken, Estland, Portugal en Frankrijk). Door voorwaarden te stellen aan de verplichte aansluiting op nationale of regionale uitwisselingsinfrastructuren is dan een aparte wet minder nodig.